در کلاس درس استاد

در کلاس درس استاد

پرسش سیصد و بیست و هشتم: آیا گناهان کوچک هم باعث آبروریزی و عذاب درآخرت می شود؟

پاسخ: اگر بی راهه بروید، پرتگاه است و یک چنین جایگاهی که برای شما به منزله ی عذاب است. اگر هم درست بروید بهشت است و چنین نعیمی است. که اگر به آن عذاب بیافتید، باطن عمل شماست. یک سیئه است مثل عمل« جَزاءً وِفاقا»^[1] یک گناه کردید یک جزا می بینید. الا این که مثل سنگی که در آب بیاندازید آن موج اول چه قدر کوچک است. ولی به آخرین موجی که به دیواره ها می رسد، چه قدر وسعت پیدا می کند؟ گناه شما هم وقتی که اتفاق می افتد اگر غفرانش در دنیا برایتان پیش بیاید، به همان موج کوچک می شود و محدود می شود. اگر در دنیا غفران نداشته باشید، یعنی شما استغفرالله نگفته باشید، و غفرانش در دنیا نباشد، بماند تا جهنم، مثل هماه موج عظیمی می ماند که از این سنگریزه که در آب می اندازید، چه طور وسیع می شود. آن موج آخر اگر در جهنم به شما برسد، نمی توانید گله کنید که خدایا من گناهم یک سنگ ریزه بود چرا آن قدر بزرگ شد. تازه می گویید « جَزاءً وِفاقا» می گوید چون « استغفرالله» نداشتی طلب غفران زود هنگام نداشتید. باطن جهنم غفران است. و الا کی خداوند می آید با بنده ی گنه کار ضعیف بدبخت عاجزی که گناهش هم از روی عجز و ضعفش است، پنجه در پنجه بیافکند و زور آزمایی کند و به زمینش بزند بعد بگوید تو برنده ای یا من.

خب معلوم است جایی که قدرت مطلق خداست اگر بخواهد چنین کاری کند خدا پیروز است. اما خداوند می گوید من راه را به شما معرفی کردم. در دنیا من آبرویتان را نمی برم. بینی و بینک، گناه کردی بگو « استغفرالله» یک چیزی را بهانه می کنم همان جا راه بسته شود و دیگر شتر دیدی ندیدی. یک سر دردی، یک نیشی، یک کنایه ای، یک سختی، یک مشکل مالی، یک پا دردی، کمر دردی، بلاخره یک چیزی را می کنیم غفرانت و وقتی این جا آمدی اثر آن طول موج آن معصیتی که در دنیا کردی این جا نمی رسد. شما دقت کنید من باب یادآوری هم که شده روی سطح آب راکد یک پر کاه بیاندازید، ببینی چه طول موجی درست می کند. حالا قلوه سنگ هم نه. چرا می گویند از گناهان ایاکم و صغائر. چون صغیره ها به نظرتان نمی آید که برایش « استغفرالله»  بگویید. پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  می فرماید من از صغیره هایتان می ترسم. چون از این ها شما طلب مغفرت نمی کنید. عذر خواهی نمی کنید. نه این که عذرخواهی باشد، گناه خاصیتش این است. جُرم، جِرم دارد. جِرم گناه را غفران پاک می کند. اگر جِرم گناه را در دنیا استغفرالله پاک نکند، این نذر ها، این عهد ها که با خدا می بندیم درست نکنیم، باید در جهنم، جهنم باطنش غفران پروردگار است. جهنم جای بدی نیست. کوره ی آدم سازی است. منتها جِرم این گناه که مانده، رسوب کرده، سنگین شده، بیاید در جهنم، و این را هم بدانید خوب است در دنیا آب طهور است. آب است که مطهر است. از حدث و خبث. حتی از گناه. شما از گناه با اشک دیده می توانید بشورید.

می فرمایند یک قطره اشک برای حضرت اباعبدالله الحسین a یا برای مظلومیت اهل بیت،^{- علیهم السلام-} دریا دریا گناه را ذوب می کند. جِرم جُرم ها را پاک می کند. نا پاک شوید دستتان را آب بکشید، آب پاک می کند. آب لطیف و خنک و گوارا است برای خود شما همان آب چه قدر لذت بخش است؟ و به حدث هم مبتلا شوید با وضو و غسل می توانید خودتان را پاک کنید.

ولی اگر جُرم ی حدث یا خبث، بماند بیاید در جهنم، خداوند این جا به حکمتش به ما تعلیم داده در جهنم آب طهور نیست. آتش طهور است. جُرم مانده باشد، جِرمش را آتش باید ذوب و پاک بکند.

 شما بروید امتحان کنید. من یک بار رفتم طلا فروشی، یک دستبند طلا بود می خواستم بفروشم. کهنه شده و خیلی استفاده شده بود می خواستم آن را عوض کنم. از آن جایی که خدا می خواهد یک وقت هایی یک درس هایی به ما بدهد، که آدم می ماند « وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِب»^[2] ‏خلاصه گفتم می فروشم. او هم این طلا را گرفت روی حرارت سر یک سیخ، که زیرش فندک گرفته بود یعنی قشنگ پنج دقیقه این داشت می سوخت. این دستبندی که من دیدم پنج دقیقه داشت می سوخت. گفتم یعنی آن قدر طول می کشد تا ذوب شود؟ همین جِرم کف صابون و تاید و ریکا و این ها که در دستبند ماست.

قرآن می فرماید:« فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتی‏ وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ أُعِدَّتْ لِلْکافِرینَ »^[3] جهنم هیزم نمی خواهد. جُرم های ماست که در جهنم خودش می سوزد. خود گناهان می سوزد. و این سوختن بستگی دارد. بعضی از این گناهان خیلی شعله ور می کند، و پاک شدنش هم در جهنم نود سال صد سال بیش تر یا کمتر، جِرمِ جُرمِ غفران نشده وقتی بخواهد بسوزد، گفته اند اقلش که ندید بخواهیم بگیریم که نصفش را پاک کنیم نصفش را ول کنیم، دویست و چهل سال است. ولی بعضی از گناهان تا سیصد هزار سال باید بسوزند. امیرالمؤمنین a فرمودند: بترسید، چون بعضی از گناهان تا سیصد هزارسال شعله لازم دارد در جهنم تا جِرمش آب شود. خدا می فرماید: مثل آن طلا فروش که حرف می زد من مباحث معاد در ذهنم بود که خدا می فرماید: این طلا است حتی اگر سیاه شده باشد، حتی اگر در جهنم سوخته شده باشد و زشت و کریه شده باشد، من می دانم که این باطنش طلا است. حالا که از جُرم پاک بشود، می برم در حوض کوثر، قالب گیریش می کنم. این دو باره می شود همان طلا. می شود انسانی که من خلق کردم. سِر این که پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  می فرماید: «الناس معادنٌ کذهبٍ و الفضه». شما خودتان را خاک فرض کردید که از خاک به خاک برمی گردید. این را مسیحی ها می گویند. ولی من شما را که نگاه می کنم، شما معدن طلا هستید، بعضی ها طلا، بعضی ها نقره اید. یعنی به هر حال ارزشمند هستید. حتی اگر خودتان، ارزش خودتان را ندانید.

خدا می گوید چون شما را می خواهمتان می برمتان در کوره ی آدم سازی جهنم ولی با خودتان کاری کردید که اول کاری نمی توانم شما را به بهشت ببرم. چون در بهشت پاکان می روند. اگر شما در دنیا پاک بشوید، و غفران زود هنگام طلب کنید، ما همین جا یک چیزی را یک جوری بالاخره بهانه می کنیم و رد می کنیم که وقتی می خواهید بیایید، این طول موج معاصی شما نکشد به آن طرف که آن میدان وسیع را بگیرد که تحملش برایتان سخت باشد. من چون شما را می خواهم، دوستتان دارم، برای بهشت خلقتان کردم، از شما می خواهم این جا پاک بشوید. پاک نشوید آن طرف من پاکتان می کنم. ولی سخت است. برای خودتان سخت است.

 حالا این نیست که خدا هم بخواهد. خدا می گوید من اهل تذکر هستم شما اصلاً صدای خدا را نمی شنوید. پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  هم یک زمانی آمد برای مردم حرف زد. ولی الان نه پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  هست که به شما بگوید نکن دیگر بس است. نه امام زمانa هست که بیاید بگوید دیگر بس است. نه خدا خودش می گوید دیگر بس کنید. می گوید من می پوشانم. هرچه دلت می خواهد گناه کن. من می پوشانم؛ فقط  گوش به زنگم یک بار بگویی« استغفرالله» آن وقت همه ی زمین و زمان را بسیج می کنم، که بنده ی من طلب غفران کرد او را معطل نکنید. زودتر غفرانش را انجام دهید. ممکن است دوباره گناه را تکرار کند. ده بار صد بار تکرار کند.

پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  فرموده اند: «دوست دارم هر گناهی می کنید، گناه کنید، بالاخره آدمیزاد گناه می کند، پاک بودن شأن انبیا است، ولی دوست دارم هر گناهی می کنید، یک گوشواره ی استغفرالله به دنبال گناهتان باشد. که مبادا گناهی از شما جا بماند بدون استغفرالله، و مجبور شوید در قیامت جوابش را بدهید، که هیچ کس طاقتش را ندارد. حتی پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  هم می گوید من هم طاقتش را ندارم که شما امت من باشید، در قیامت  کارتان گیر کرده باشد، شفاعت من به شما نرسد.

امام هشتم a می فرمایند شما را به خدا گناه نکنید. چون روز قیامت شما می آیید در حالی که چهره هایتان از کثرت جُرم دگرگون شده و شما شرمنده وارد قیامت می شوید. و چاره ای ندارید جز این که بیایید پیش رسول الله _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  در حالی که از دیدن چهره های دگر گون شده ی شما رنگ چهره ی پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم} دگرگون شده است. یعنی پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  شرمنده می شود از اهل محشر، از گناه امتش. لذا حضرت فرمودند برای آن ساعتی که طمع شفاعت که راهی جز این ندارید پیش پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  می آیید آبرو برای خودتان کسب کنید که مایه ی آبروریزی پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  نشوید. چون تمام خلایق در محشر، همه ی انبیاء ایستاده اند، تا خیر اُمةٍ را ببینند. یعنی آن قدر پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  امتی امتی می کنند، تمام انبیاء ایستاده اند تا امت پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  را ببینند. امام هشتم می گویند آن جا، در حضور انبیاء شما وقتی وارد می شوید پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  از آن انبیاء خجالت می کشند که امت پیغمبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  با چهره های غیر انسانی می آیند که شفاعت بگیرند.

پرسش سیصد و پنجاه و هشتم: در نماز شب بگویم الهی العفو آیا پذیرفته است یا نه اصلاً نمی دانم چه کار کنم؟

برای هر کاری حجتی داریم کار بدون حجت از کسی پذیرفته نیست وقتی که شما می گویی الهی العفو به چه حجتی می گویی؟ برای این که خودشان گفته اند که بگویی الهی العفو و چرا به شما اذن داده اند که بگویی الهی العفو به جهت این که شما مسلمان هستی اگر مسلمان نباشی از امت پیامبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  نباشی یک چنین اذنی را نداری یعنی به اهل کتاب نفرموده اند که شما امشب بلند شوید و مثل امت پیامبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  بگویید الهی العفو مگر این که اول مسلمان شود بعد بگوید الهی العفو.پس این که به شما اذن دادند که بتوانی بگویی الهی العفو به خاطر این است که پیامبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  را قبول دارید آیا همه ی آن هایی که پیامبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  را قبول دارند الهی العفوشان قبول است؟ نه باید وصی او راهم قبول داشته باشند آن هایی که ائمه ی بعد را هم قبول دارند در همین زمان ما حدیث داریم کسی که همه ی ائمه را قبول داشته باشد ولی امام زمانa را قبول نداشته باشد عبادتش قبول نیست در دعای ابوحمزه می گوییم: « الهم بذمة الاسلام اتوسل الیک و بحرمة القران اعتود الیک و بجبی النبی الامیَّ القریشیَّ الهاشمیَّ العربیَّ التهامیَّ المکیَّ المدنیَّ»^[4] چرا این ها را ردیف هم می کنیم در حقیقت دارید می گویید من به این دلیل مسلمان هستم من یک چنین نبی را که اُمی و مدنی و مکی و هاشمی و تهامی باشد تقرب می جویم. یعنی داری تخصیص می زنی تا برسی به یک میثاق واحد آن هم از باب آن که پیش خودت بگویی چون خدا که می داند و لی ما تا ندانیم که چه می گوییم از ما پذیرفته نیست.

امام سجادa در دعای ابو حمزه می فرماید: « الهی ان ادخلتنی النّارففی ذلک سرور عدوّک و ان ادخلتنی الجنَّة ففی ذلک سرور نبیّک و انا والله اعلم انَّ سرور نبیّک احبّ الیک سرور عدوّک »^[5] اگر مرا به بهشت ببری می دا نم که نبیت مسرور می شود ومی دانم که تو سرور نبیت را دوست داری اگرمرا به جهنم ببری دشمنت شاد می شود وتو سرور نبیت را بر سرور عدوت ترجیح می دهی. و باید برسیم به جایگاه نفس مطمئنه که در این جایگاه غلق و تشویش راه ندارد نه جایگاه امنیت بلکه جایکاه نفس مطمئنه. و آن جایگاهی است که از تمام زوایا خوف و حزن را از خودش دور کرده است و به حد اعتدال خوف و رجا رسیده که خوف با حزن فرق دارد. شاید وقتی که می گویی: « الهی العفو» در نزد خودت بگویی مگر من چه کسی هستم که خدا مرا ببخشد «و ما انا یا سیدی وما خطری»^[6] مگر من چه کسی هستم چه ارزشی دارم که با این همه گناهم بیایم و بگویم که خدا مرا ببخشد بعد می گویی نه. من دلیل دارم چون من پیامبر  دارم و من امت پیامبر _{صلّی الله علیه وآله وسلّم}  هستم و من اولاد علیa را قبول دارم و تا آخرین حجت خدا را قبول دارم پس دلیلی ندارد که خودم را در این وادی بی ارزش بدانم و خودم را لایق عفو ندانم خدا که عفوش واسعه است آن چیزی که من را از جایگاه امید دور می کند خودم هستم فکر من راجع به خودم است. به ما می گویند یک وقت از راه سجده بیا ذکر یونسیه بگو به ما می گویند یک وقت از راه قنوت بیا « الهی العفو» بگو چه اگر در سجده نفس اماره ی پلید خواست بیاید و بین من و مناجات حائل شود چه در قنوت باشد که بیاید من با همین سابقه ی خراب خواست بیاید بیمن من و قرب جدایی بیندازد سند را رو می کنیم و می گوییم به این دلیل من می توانم این حرف را بزنم وحق مأیوس شدن ندارم.

پرسش سیصد و شصد وسوم: وقتی انسان با خدا راز و نیاز می کند، گاهی کلام مثلاً عربی باشد.مثل العفو، آیا باید از مخرج ادا شود؟ آدم قاطی می کند.

پاسخ: ملا احمد نراقی، صاحب معراج السعاده، ایشان یک روزی پسرشان مریض می شود، مریضی بدی که دکترها جوابش می کنند. یک روز که صبح ها می رفته در کوچه و بازار، یک درویش پیر مردی، شیخ را می بیند و می پرسد شیخ چرا مضطربی؟ می گوید پسرم مریض است دکترها جوابش کرده اند. می گوید کاری ندارد من الان یک حمد برایش می خوانم. عصایش را زمین می زند و شروع می کند یک حمد به نیت شفا برای شفای پسر شیخ می خوا ند. شیخ گوش می دهد و حمد درویش تمام می شود و به خانه می آید، می بیند پسرش سلامت است و دارد بازی می کند و هیچ مشکلی هم ندارد. خیلی خوشحال می شود و خدا را شکر می کند. چندین روز از این قضیه می گذرد. بعد یک روزی دوباره شیخ درویش را در کوچه می بیند. به او می گوید: الحق که نفست حق است. حمدت اثر کرد. تو که آن قدر نفست حق است چرا حمدت آن قدر غلط دارد؟ حمدت را درست کن. درویش گفت اگر نپسندیدی، آن حمد را پس می گیرم. بعد عصایش را زد به زمین حمد را خواند؛ همان طور غلط. شیخ برگشت خانه دید بچه اش مریض است افتاده در رخت خواب و از آن مرض هم مرد.

 ولی حواسش جمع شد که؛ ما برون را ننگریم و قال را، ما درون را بنگریم و حال را. آن جایی که می گویند حمدت باید درست باشد در نماز فریضه است. در نافله غلط هم بخوانی، مهم این است که نیتت غلط خواندن نباشد. حاصل کلام این که اگر یک وقت ها خودمان را زیادی در بند قالب کنیم از قلب فارغ می شویم.

---

[1] - النبأ :  26

[2] - الطلاق :  3

[3] - البقرة :  24

[4] - دعای ابوحمزه ثمالی/مفاتیح الجنان

[5] - دعای ابوحمزه ثمالی/مفاتیح الجنان

[6] - دعای ابوحمزه ثمالی/مفاتیح الجنان