پرسش 231 - جوانی ، عبادت و اطاعت

بسم الله الرحمن الرحیم

- جوانی ، عبادت و اطاعت

پرسش دویست و سی ویکم: عبادت واطاعت در جوانی چه قدر اهمیت دارد؟

پاسخ: درحدیث است « مَنْ أَحْسَنَ عِبَادَةَ اللَّهِ فِی شَیْبَتِهِ لَقَّاهُ اللَّهُ الْحِکْمَةَ فِی بُلُوغِهِ أَشُدَّه‏»^[1]

  هر کس دوست دارد در پیری حکمت به او عطا شود و مقامات معنوی به او عطا شود در جوانی خوب خدا را اطاعت کند اطاعت در جوانی به آدم حکمت در پیری می دهد. این که می گویند در جوانی پاک بودن شیوه ی پیغمبری است چون انبیاء در سن کمال در میان سالی به نبوت می رسیدند در پیری به حکمت می رسیدند اما در جوانی پاک و صالحند هر کسی بتواند در جوانی شیوه ی انبیاء را پیش بگیرد خداوند در پیری به او حکمت می دهد.

 فرق مردم عادی، عامی با علما در این است که آن ها در جوانی خوب اطاعت می کنند هر چه پیر تر می شوند روحشان جوان تر می شود کمالشان بیش تر می شود حجاب از چهره هایشان برداشته می شود و به کراماتشان افزوده تر می شود به برکت آن اطاعت های جوانی اما دیگران هر چه پیر تر می شوند وارونه می شوند

« وَ مَنْ نُعَمِّرْهُ نُنَکِّسْهُ فِی الْخَلْقِ أَ فَلا یَعْقِلُون»^[2]‏ مردم عامی پیر که می شود خصلت بچه ها را پیدا می کنند یعنی بهانه گیر می شوند کم طاقت می شوند، همه نیازشان به همین شکم و سیر شدن و سقف و امنیت است با همین برآورده می شود هر چه به سمت پیری می روند انگار باز گشت به کودکی پیدا می کنند

 اما علما هر چه پیر تر می شوند نورانی تر می شوند صبور تر می شوند علم و حکمت در آن ها بیش تر می شد کمالات و مقاماتشان افزوده تر می شود وقتی که از دنیا می روند حقیقتاً برای آن ها اول وصل و شادمانی و فرح و راحتی است همه ی این ها به برکت مجاهدت ها و زحمات فراوانی است که در طول عمرشان برخودشان هموار کردند.

 فکر نکنید سحر خیزی و شب خیزی آسان است و راحت به دست می آید فکر نکنید عشق علم آموزی و مجاهدت در راه طلب علم راحت به دست می آید.

 به قول یک شخص بزرگواری می گفت خدمت یکی از آقایان علما رسیدم ایشان داشت مطالعه می کرد در اتاق مطالعه اش ده ها کتاب روی زمین پهن کره بود و در یک موضوعی می خواست تحقیق کند. روی یک کتاب آن مطلب را مطالعه می کرد و یاد داشت می کند بعد ادمه ی آن را می خواهد از کتاب دیگری بگیرد با زانو روی کتاب ها می رفت و کتاب رده ی دهمی که پهن کرده در آن یک مطلب می بیند و یاد داشت بر می دارد بعد سراغ بعدی را می گیرد و با زحمت، دارد این مطالب را جمع آوری می کند که یک موضوع را از منابع مختلف با سند یادداشت بکند یا در رابطه با بعضی از علما ها نقل است که ایشان می گوید من صبح بین الطلوعین یک کلاس در شهر ری داشتم و بعد ساعت هشت کلاس بعدی میدان شوش بود و بعد مثلاً ساعت ده باید می رفتم فلان مسجد در بازار یک کلاس می گذراندیم ایشان می گفت من فاصله ی این کلاس ها را هم پیاده باید می رفتم مثلاً بین الطلوعین کلاس درس در شهر ری بعد یک نان بربری سر راه می خریدم و صبحانه ی من بود تا برسم به کلاس ساعت هشت در میدان شوش با پای پیاده بعد از میدان شوش پیاده بروم بازار یک کلاس درس هم در مسجد جامع بگیرم و برگردم حضرت عبدالعظیم بعد از نماز ظهر هم یک کلاس درس هم آن جا داشتم و چند سال با این روش درس می خوانده.

 فکر می کنید این ها نمی توانستند بروند یک شغل در بازار بگیرند صبح بروند تجارت ظهر برگردند خانه سفره ی غذا آماده ناهار بخورند عصری بخوابند آن یک جور زندگی است این هم یک جور زندگی است چه عشقی به دل این طالب علم می افتد که با وجود همه ی راحتی ها که می شود برایش فراهم بشود این همه مشقت و سختی به جان بخرد و اگر بخواهند از او بگیرید مثل این که بلایی ناگهانی بخواهد بیاید عذابش بدهند و این حاضر نباشد تازه این زحمت روزانه اش است عصری تا شب مطالعه و تحقیق و مباحثه شب تا صبح نماز شب و تهجد.

مباحثه ی سحری را همه ی علما داشتند فکر نکیند این لحظات ناب و خاص را از دست می دهند یکی شب و نیمه شب و سحر و بین الطلوعین این ساعات ساعت هایی هستند که آن ها به هیچ عنوان از دست نمی دهند همین الان هم هست حضرت آیة الله جوادی آملی کلاس تفسیرشان بین الطلوعین است هر کس می خواهد بعد از اذان صبح نماز جماعت و بعد هم کلاس درس این ساعات واقعاً ساعات با ارزشی هستند کسی که این جوری به خودش سختی بدهد حقش این است که آخر عمرش کروبیان به خدمتش بیایند و علم و حکمت برایش بیاورند و ملائکه در خدمتش حاضر شوند و امام زمان a به ملاقات و عیادتشان بیایند.   والا کسی که

 در خردی و جوانی عشق و غرور و مستی                                                      پیری رسید و سستی پس کی خدا پرستی  تا وقتی بچه ایم به بازی وقتی نوجوانیم سر به هوایی وقتی جوانیم به سر گرمی و غرور و تفریحات خاص جوانی بعدش هم به تفاخر و بعدش هم به تکاثر وقتی هم از دنیا برویم حق داریم که روی قبرمان بنویسند طفل شیر خواره ای بود که از دنیا رفته چون همه ی عشق ما از دنیا همین یک شکم سیر و یک خانه و سر پناه امن و یک خیال راحت و دیگر هیچ دغدغه ای نداشته باشیم حالا ما پیش علمای زمان خودمان روز قیامت ما اگر بخواهیم محشور شویم توی روی این ها چه طوری نگاه کنیم این ها در زمان ما باشند و توی هوایی که ما نفس کشیدیم نفس کشیدند با همین قیمت ها و گرفتاری های این دوره زمانه آن ها به جایی برسند که سر بلند و سر افراز پیش بروند ما هم مقارن آن ها و معاصر آن ها سر افکنده و با روی سیاه محشور بشویم و آن ها بشوند حجت علیه ما خدا بگوید اگر سخت بود برای این ها بود اگر گرانی بود برای این ها هم بود اگر گناه و معصیت بود برای این ها هم بود پس چرا این ها رسیدند و شما نه.

 می گویند اسکندر وقتی همه جای دنیا را می گرفت به شهری رسید که قبرستانش بر روی سنگ قبر ها سن همه یک ماهه دو ماهه، یک ساله و دوساله و همه با سن کم نوشته شده بود پرسید یعنی توی این شهر همه خردسال می میرند یا این که قبرستان بزرگتر ها جداست؟ گفتند سر این را از حکیم در شهر بپرسید رفت وسراغ حکیم را گرفت و علت این را پرسید چرا روی سنگ قبر ها عمر کوتاه نوشته شده است ؟ گفت ما با این مردم قرار گذاشتیم هر کس در عمرش هر چه قدر رشد کرد ممکن است این ها که در زیر این خاک ها خوابیدند 90 یا 100 سال از خدا عمر گرفته باشند ولی آن رشد باطنی این ها بیش تر از 5 ماه یا 6 ماه نبوده این ها در حد یک شیر خواره بدنیا آمدند و در حد یک شیرخواره هم از دنیا رفتند و چیزی از معارف و کمالات انسانی بارشان نشد.

 لذا فرمودند کسی که در جوانی خوب خدا را عبادت کند در پیری خداوند به او حکمت عنایت می کند و این آیه ی « وَ لَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ آتَیْناهُ حُکْماً وَ عِلْماً وَ کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنین‏»^[3]  به پیری برسد به شما علم و حکمت می دهیم اگر در جوانی خوب بندگی کنید.

---

[1] - بحارالأنوار / 75 / 454   

[2] - یس :  68

[3] - یوسف :  22