اربعین

اربعین خونین

در عراق،بویژه در مناسبتهاى خاص،عزاداران حسینى به صورت دسته جمعى و درقالب کاروانهاى کوچک و بزرگ،پیاده به سوى‏«کربلا»مى‏روند.این حرکت مقدس،بویژه از نجف به کربلا،که اغلب با شرکت علماى دینى انجام مى‏گرفت،چندین نوبت ازطرف رژیم بعثى عراق، جلوگیرى یا به خاک و خون کشیده شد. 

یکى از این نوبتها در سال‏1397 ق.بود.زائران،براى بهره برداریهاى تبلیغى و سیاسى بر ضد طاغوت عراق،برنامه ریزیهاى مفصل کرده بودند. حکومت عراق هم به شدت و خشونت متوسل شد وراهپیمایان را در طول راه،از آسمان و زمین به گلوله بست.حادثه،بصورت پیاپى،درسالهاى 1390،1395،1396 ق.در ایام عاشورا و اربعین پیش آمده بود،اما انتفاضه وحرکت گسترده سال 1397 ق.بى سابقه بود و نجف،آن سال بسیج کننده این نیروى عظیم‏مردمى بود که از کنار مرقد امیر المؤمنین،به راه افتاد و پس از چهار روز پیاده روى به کربلارسید.حرکت موکبهاى پیاده و شعارهاى طول راه و سخنرانیهاى متعدد،همه نوعى‏معارضه با حکومت بعث بود.امواج گسترده مردمى با شعار«ابد و الله ما ننسى حسینا»(به‏خدا قسم،هرگز حسین را فراموش نخواهیم کرد)به راه افتاده بود.نیروهاى دولتى براى‏جلوگیرى از رسیدن زائران به کربلا،برنامه‏هاى مختلفى داشتند و درگیریهایى پیش آمد وشهدایى بر خاک افتادند.وقتى هم به کربلا رسیدند،حوادثى شدیدتر پیش آمد و کسانى‏کشته و جمع بسیارى دستگیر شدند  

و نهضت‏شیعى اربعین آن سال،در خاطره تاریخ‏ثبت‏شد و مبدا الهام و شور گسترى براى سالهاى بعد گردید. 

این حادثه در سال 1356 ش‏بود. 

 « بر گرفته از کتاب فرهنگ عاشورا - نویسنده : جوادمحدثی »

اربعین

چهل،چهلم.در فرهنگ اسلامى و در معارف عرفانى،عدد چهل(اربعین)جایگاه‏خاصى دارد. چله نشینى براى رفع حاجت‏یا رسیدن به مقامات سلوک و عرفان معروف‏است.حفظ کردن چهل حدیث،اخلاص چهل صباح،کمال عقل در چهل سالگى،دعابراى چهل مؤمن،چهل شب چهارشنبه و...بسیارى از این نمونه‏ها و موارد. ⁽²⁴⁾ در فرهنگ عاشورا،اربعین به چهلمین روز شهادت حسین بن على‏«ع‏»گفته مى‏شودکه مصادف با روز بیستم ماه صفر است.از سنتهاى مردمى،گرامیداشت چهلم مردگان‏است که،به یاد عزیز فوت شده خویش،خیرات و صدقات مى‏دهند و مجلس یاد بود بپامى‏کنند.در روز بیستم صفر نیز،شیعیان،عظیمترین مراسم سوگوارى را در کشورها وشهرهاى مختلف به یاد عاشوراى حسینى بر پا مى‏کنند و همراه با دسته‏هاى سینه زنى وعزادارى به تعظیم شعائر دینى مى‏پردازند.در شهر کربلا،اربعین حسینى عظمت و شکوه‏خاصى دارد و دسته‏هاى عزادار،مراسمى پرشور بر پا مى‏کنند.

در نخستین اربعین شهادت امام حسین‏«ع‏»،جابر بن عبد الله انصارى و عطیه عوفى‏موفق به زیارت تربت و قبر سید الشهدا شدند.بنا به برخى نقلها،در همان اربعین،کاروان‏اسراى اهل بیت‏«ع‏»در باز گشت از شام و سر راه مدینه،از کربلا گذشتند و با جابر دیدارکردند.البته برخى از مورخان هم آن را نفى کرده و نپذیرفته‏اند.از جمله مرحوم محدث‏قمى در«منتهى الآمال‏»دلایلى ذکر مى‏کند که دیدار اهل بیت از کربلا در اربعین اول نبوده‏است. ⁽²⁵⁾ بعضى از علما نیز در این باره تحقیق مبسوط و مستقلى انجام داده‏اند که منتشرشده است. ⁽²⁶⁾ به هر حال،تکریم این روز و احیاى خاطره غمبار عاشورا،رمز تداوم شورعاشورایى در زمانهاى بعد بوده است. 

در تاریخ انقلاب اسلامى ایران نیز،سنت احیاى‏اربعین تاثیر مهمى در شور گسترى در شهرها داشت و در چهلم شهداى حادثه قم(درتاریخ 19 دى 1356 ش)مردم مسلمان تبریز قیام کردند و شهید دادند.در اربعین شهداى‏تبریز،شهرهاى دیگر مجلس یادبود گرفته، تظاهرات کردند و همین گونه اربعینها به هم‏وصل شد و سراسر ایران به نهضت پیوست،تا آنکه انقلاب اسلامى در 22 بهمن سال‏1357 ش به پیروزى رسید.این به برکت الهام گیرى از فرهنگ شهادت و ایثار خون بود که‏ملت قهرمان ایران،از عاشورا گرفته بود.«اربعین‏»، تداوم‏«عاشورا»بود و«ذکر»،رسالت‏بازماندگان پس از«خون‏»و«شهادت‏». 

به یاد کربلا دلها غمین است  

دلا خون گریه کن چون اربعین است  

پیام خون،خطاب آتشین است  

بقاء دین،رهین اربعین است  

که تاریخ پر از خون و شهادت  

سراسر اربعین در اربعین است 

 بسوز اى دل که امروز اربعین است 

 عزاى پور ختم المرسلین است  

مرام شیعه در خون ریشه دارد 

 نگهبانى ز خط خون چنین است